تاثیر سیب زمینی بر قندخون دیابتی ها

سیب زمینی و دیابت

یکی از دغدغه هایی که درباره این سبزی پر  خاصیت وجود دارد مضرات احتمالی آن برای افراد مبتلا به دیابت می باشد،

حتما شنیده اید که دیابتی ها بهتر است مصرف سیب زمینی خود را محدود کرده یا آن را کلا از رژیم غذایی خود حذف کنند.

اما آیا این گفته صحت دارد؟

بسیاری از افراد گمان می کنند مصرف سیب زمینی به دلیل کربوهیدرات های فراوان موجود در آن برای افراد دیابتی مضر است،

حقیقت این است که افراد مبتلا به دیابت می توانند بسیاری از فرم های سیب زمینی را میل کنند.

اما قبل از مصرف باید درک خوبی از میزان تاثیر آن روی سطح قند خون و مقدار مناسب سیب زمینی مصرفی داشته باشند.

سیب زمینی یک ماده سرشار از کربوهیدرات است و مانند هر ماده غذایی کربوهیدرات دار دیگر می تواند باعث افزایش سطح قند خون شود.

بعد از خوردن سیب زمینی، بدن کربوهیدرات های موجود در آن را به قندهای ساده تبدیل کرده و آن ها را به جریان خون منتقل می کند که به آن اسپایک در قند خون گفته می شود.

در این مرحله هورمون انسولین وارد عمل می شود و با ترشح انسولین در خون قند را به سلول های بدن انتقال می دهد تا سلول ها از قند برای تولید انرژی استفاده کنند.

در مبتلایان به دیابت این مرحله به خوبی انجام نمی شود، قند اضافی در جریان خون باقی مانده و سطح قند خون تا مدت طولانی بالا می ماند.

بنابراین مصرف مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات و یا زیاده روی در آن ها می تواند برای افراد دیابتی مضر باشد.

کنترل نکردن قند خون و بیماری دیابت می تواند به مشکلات سلامتی جدی همچون نارسایی قلبی، سکته مغزی، بیماری کلیوی، آسیب عصبی، قطع عضو و کاهش بینایی منجر شود.

مقدار کربوهیدرات موجود در سیب زمینی

مقدار کربوهیدرات موجود در سیب زمینی به روش پخت و آماده سازی آن بستگی دارد.

گفته شده مقدار کربوهیدرات موجود در نصف فنجان (۷۵ تا ۸۰ گرم) فرم های مختلف سیب زمینی به صورت زیر می باشد:

•   سیب زمینی خام: ۸/۱۱ گرم
• سیب زمینی آب پز: ۷/۱۵ گرم
• سیب زمینی تنوری: ۱/۱۳ گرم
• سیب زمینی در مایکروویو:۲/۱۸ گرم
• سیب زمینی سرخ شده داخل فر: ۸/۱۷ گرم
• سیب زمینی کاملا سرخ شده:۵/۳۶ گرم

چه کار کنیم قندزایی سیب زمینی کاهش یابد؟

نحوه آماده سازی سیب زمینی تاثیر زیادی روی شاخص و بار گلیسمی آن می گذارد زیرا پخت و پز ساختار نشاسته های موجود در سیب زمینی و سرعت جذب آن ها به داخل خون را تغییر می دهد.

به طور کلی هرچه سیب زمینی بیشتر بپزد شاخص گلیسمی بالاتری خواهد داشت بنابراین آب پز کردن یا تنوری کردن سیب زمینی برای مدت طولانی باعث افزایش شاخص گلیسمی آن می شود.

در حالی که خنک کردن سیب زمینی بعد از پخت باعث افزایش مقدار نشاسته مقاوم – فرم کمتر قابل هضم کربوهیدرات – شده و شاخص گلیسمی را بین ۲۵ تا ۲۸ درصد کاهش می دهد،

به عبارت دیگر مثلا سالاد سیب زمینی از نظر شاخص گلیسمی بهتر از سیب زمینی سرخ شده یا تنوری گرم می باشد در حالی که سیب زمینی سرخ شده به دلیل روش پخت کالری و چربی بیشتری نیز دارد.

برای کاهش شاخص و بار گلیسمی بهتر است سیب زمینی را با پوست بخورید چون پوست آن دارای فیبر فراوان است یا به آن آب لیمو یا سرکه اضافه کنید یا آن را به همراه مواد غذایی حاوی پروتئین و چربی میل کنید

 

زیرا این کار باعث کند شدن هضم کربوهیدرات و جلوگیری از افزایش قند خون می شود

در کل توصیه می شود فقط روی شاخص و بار گلیسمی تمرکز نداشته و به مقدار کل کربوهیدرات مصرفی روزانه و کیفیت تغذیه خود نیز توجه داشته باشید.

 

چه جایگزین هایی برای سیب زمینی مناسب است؟

همان طور که قبلا گفتیم افراد مبتلا به دیابت مادامی که به مقدار و نوع سیب زمینی توجه داشته باشند می توانند از این ماده غذایی پر خاصیت استفاده کنند.

اما در برخی موارد ممکن است بخواهید مصرف سیب زمینی را کاهش داده یا مواد غذایی سالم تر جایگزین آن کنید.

اگر این طور است به دنبال غذاهای پر فیبر با کربوهیدرات کم و شاخص و بار گلیسمی پایین باشید، از جمله:

هویج و جعفری

هر دو این سبزیجات شاخص و بار گلیسمی پایین دارند و در هر ۸۰ گرم آن ها کمتر از ۱۰ گرم کربوهیدرات گنجانده شده است.

این سبزیجات را می توانید به صورت آب پز، بخار پز یا تنوری مصرف کنید.

گل کلم

این سبزی جایگزین عالی برای سیب زمینی محسوب می شود که می توان آن را به صورت آب پز، بخارپز یا برشته مصرف کرد.

گل کلم کربوهیدرات بسیار کمی دارد و برای افرادی که از رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات استفاده می کنند عالی است.

کدو تنبل و کدو

این دو سبزی نیز کربوهیدرات کمی دارند و از آن جا که شاخص گلیسمی کم تا متوسط و بار گلیسمی پایینی دارند جایگزین خوبی برای سیب زمینی به خصوص سیب زمینی تنوری و پوره می باشند.

تارو

این سبزی ریشه ای کربوهیدرات کمی دارد و بار گلیسمی آن عدد 4 است.

تارو را می توان به قطعات نازک برش زده، با کمی روغن سرخ کرد و به جای چیپس سیب زمینی استفاده کرد.

سیب زمینی شیرین

سیب زمینی شیرین نسبت به بسیاری از سیب زمینی های سفید با بار گلیسمی متوسط تا بالا، بار گلیسمی پایین تری دارد و سرشار از ویتامین A می باشد.

حبوبات و عدس ها

مواد غذایی موجود در این گروه اغلب کربوهیدرات زیادی دارند اما بار گلیسمی پایین داشته و سرشار از فیبر هستند، با این حال در مقدار مصرف آن ها دقت کنید زیرا هنوز هم باعث افزایش سطح قند خون می شوند.

برای جلوگیری از زیاده روی در مصرف مواد غذایی پر کربوهیدرات توصیه می شود

حداقل نصف ظرف غذای خود را با سبزیجات غیر نشاسته ای مانند کلم بروکلی، سبزیجات برگ سبز، گل کلم، فلفل، لوبیا سبز، گوجه فرنگی، مارچوبه، کلم، جوانه بروکسل، خیار و کاهو پر کنید.

برای دریافت رژیم دیابت دکترفود اینجا کلیک کنید.