در این مقاله در خصوص تغذیه و بهداشت دهان و دندان صحبت می کنیم.
تکامل دندان های کودک از ماه سوم حاملگی شروع می شود. معدنی شدن دندان ها از ماه چهارم شروع می شود و تا نوجوانی و رویش دندتان های اصلی ادامه می یابد. پوسیدگی با تولید اسیدها به عنوان ماده ی جانبی متابولیسم باکتری ها در پلاک های دندان ها است. پلاک ها ترکیب میکروارگانیسم ها و پلی ساکاریدهاست که در اطراف دندان ها تشکیل می شود و به دندان و لثه ها می چسبد. باکتری های تولید کننده ی اسید در پلاک ها حضور دارند برای تشکیل پلاکت محیط اسیدی لازم است که در آبمیوه ها و نوشیدنی ها موجود است. بزاق قلیایی دارای اثر حفاظتی بر دندان هاست و بزاق اسیدی حساسیت به پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. مصرف کربوهیدرات های قابل تخمیر و مواد غذایی و نوشابه ها باعث آسیب دندان ها می شود. غلات تصفیه شده به راحتی توسط بزاق تجزیه می شوند. مطالعات نشان داده است کودکانی که آبمیوه ها را بیشتر از شیر و آب می نوشند بیشتر در معرض آسیب دندانی هستند. مواد غذایی و نوشیدنی های مختلف در ساییدگی دندان ها و کاهش مواد معدنی دندان ها نقش دارند. برای داشتن رژیم غذایی مناسب می توانید از متخصصان بهترین کلینیک تغذیه سعادت آباد مراجعه کنید.
آسیب مواد غذایی به دندان ها
مقدار اسید تشکیل شده در اثر تخمیر ماده غذایی توسط باکتری های دهان متناسب با مقدار کربوهیدرات ها است.
آسیب مواد غذایی تحت تاثیر کیفیت بزاق، قوام و توالی مواد مغذی دریافتی است. مواد غذایی مایع سریع از دهان عبور می کنند و آسیب کمتری ایجاد می کنند در حالی که شیرینی ها و کربوهیدرات های تخمیری به دندان ها چسبیده و بصورت لایه ای در دندان ها باقی می مانند. مواد غذایی جویدنی مانند آدامس و مارشمالو قند زیادی دارند ولی تولید بزاق را تحریک می کنند و کمتر می چسبند و از طرفی هرچقدر زمان مواجهه با دندان ها و دهان بیشتر باشد آسیب بیشتر است خصوصا این مطلب در مورد نشاسته ها صحیح است.
- مواد غذایی کاریواستاتیک: این مواد در فساد دندان ها دخالت ندارند. مانند پروتئین ها که در گوشت قرمز، مرغ، ماهی، سبزی ها، تخم مرغ
- مواد غذایی انتی کاریوژن: این مواد غذایی اگر قبل از مواد غذایی که اسید تولید می کنند خورده شوند مانع از شناسایی مواد غذایی تولید کننده اسید می شوند. مانند پنیر ها که کلسیم و فسفات و کازئین دارند.
- مواد غذایی کاریوژن: این مواد غذایی باعث آسیب به دندان ها می شوند که اغلب کربوهیدرات های قابل هضم هستند و شامل قند و شیرینی ها هستند.
بیشتر بدانید: کاهش استرس با منیزیم
بزاق در تمیز شدن دندان ها
جریان بزاق مواد غذایی را از اطراف دندان ها تمیز می کند. جویدن سبب افزایش براق می شود و باعث کاهش آسیب کربوهیدرات ها می شود.
در بیماری شوگرن، رادیوتراپی های سر و گردن، گرسنگی، خواب، افسردگی، فشار خون باا، ایدز، استرس و آلرژی و حساسیت تولید بزاق کاهش می یابد.
در کودکانی که از شیشه شیر در مقدار طولانی استفاده می کنند خطر پوسیدگی دندان ها بالاست، خصوصا در این افراد دندان های قدامی فک بالا دچار آسیب می شود. در این کودکان شیشه شیر اغلب هنگام خواب داده می شود و مدت طولانی در دهان باقی می ماند که توصیه شده است حذف شود. در شیشه شیر این کودکان غیر از آب و شیر نباید چیزی داده شود. در ضمن پس از استفاده از شیشه شیر دندان ها باید با گاز یا پارچه تمیز شوند.
کمبود مواد مغذی بر حلالیت مینا، جریان بزاق، یکپارچگی دندان ها و نقص در ایجاد دندان ها نقش دارند. برای مثال سو تغذیه کمبود ویتامین A و D و کلسیم و فسفر و آهن و روی در تشکیل دندان ها موثر است.
کمبود ویتامین A باعث عدم رشد دندان ها می شود البته از طرفی دریافت بیشتر از حد معمول این ویتامین در سه ماهه اول بارداری باعث ناهنجاری ها در صورت و کام می شود. دریافت بیش از حد ویتامین های محلول در چربی در بارداری باعث ناهنجاری های دندانی و فکی می شود.
دریافت بهترین رژیم های غذایی از دکترفود
کمبود ویتامین D در دندان ها از کمبود کلسیم حائز اهمیت تر است. کودکانی که به ریکتز مبتلا هستند دچار تغییر در توالی دندان ها می شوند. رژیم دارای کلسیم در میان وعده ها باعث رشد خوب دندان ها می شود. حتی کمبود این موارد باعث تاخیر در دراوردن دندان ها می شود.
کمبود ویتامین C با تغییرات مربوط به اعصاب دندان ها همراه است.
کمبود ید باعث شکل گیری بد دندان ها، تغییر رشد دندان ها می شود.
کمبود اهن و کم خونی باعث رشد اهسته دندان ها و اختلال بزاقی می شود.
فلوراید در چای، پروتئین شیر، کاکائو، فیتات، اگزالات باعث کاهش حلالیت مینای دندان ها می شوند.
توصیه ها برای سلامت دندان ها
- خوردن مواد غذایی نشاسته ای و قندی با مواد غذایی غیر قندی به دلیل تحریک بزاق و افزایش اسیدیته دهان در قبل و حین و پس از غذا خوردن
- مخلوط کردن لبنیات در وعده ها و میان وعده ها به دلیل افزایش تراکم کلسیم دندان ها
- مصرف مواد غذایی جویدنی مانند میوه ها و سبزی ها با کربوهیدرات های قابل تحمیر زیرا مواد غذایی فیبر دار و جویدنی خصوصا گروه سبزی ها باعث افزایش تولید بزاق و کاهش اسیدیته می شود.
- کربوهیدرات های قابل تخمیر مانند بیسکوئیت ها ، کیک ها، شیرینی ها، شکلات ها بهتر است به تنهایی مصرف نشوند و با وعده ها و میان وعده ها بصورت ترکیبی استفاده شود.
- سعی کنید بین وعده ها و میان وعده ها 2 ساعت فاصله بگذارید.
- سعی کنید بلافاصله قبل از خواب ماده ی غذایی نخورید زیرا جریان بزاق طی خواب کاهش می یابد.
- مواد غذایی اسیدی مانند نوشابه ها و ابمیوه ها را کم استفاده کنید زیرا این مواد باعث پوسیدگی می شوند.
- هنگام مصرف کربوهیدرات ها پروتئین مصرف کنید زیرا پروتئین ها اسیدیته داخل دهان را متعادل می کنند.
- مواد غذایی خام و پخته را همراه هم استفاده کنید زیرا مواد غذایی خام با افزایش زمان جویدن باعث افزایش تولید بزاق می شوند. مواد غذایی پخته خیلی زود و در مقدار زیاد در دسترس باکتری ها قرار می گیرند.
- 5 دقیقه جویدن آدامس بدون قند یا دارای قند گزیلیتول در افزایش تولید بزاق موثر است.
- حداقل دو بار در روز و پس از وعده های غذایی مسواک بزنید.
- بعد از میان وعده ها و وعده ها دهان خود را بشویید.
- خمیردندان فلوئوردار استفاده کنید.
کلام آخر
در این مقاله در خصوص کاهش استرس با منیزیم صحبت شد. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به وبسات دکترفود مراجعه کنید.
آدرس شعب دکتر فود:
شعبه یک تهران: سعادت آباد، سروغربی (بین میدان کتاب و پاکنژاد)
شعبه دو تهران: مترو شریعتی، کوچه بهشت یکم
شعبه سه تهران: تهرانپارس، روبروی فست فود پرپروک
شعبه اصفهان: چارباغ بالا (مجتمع اوسان)
شعبه شیراز: قصرالدشت (کوچه ۲۸)
شماره تماس:
۰۲۱۹۱۳۰۹۰۶۸