درمان سریع افت قندخون

درمان سریع افت قندخون

کم‌قندِخونی یا هیپوگلیسِمی به افتِ قند خون به زیر60 (میلی‌گرم بر دسی‌لیتر) گفته می‌شود.

افت سطح قند خون در دیابتی ها بسیار شایع است به طوری که مبتلایان به دیابت نوع یک یا دو تجربه ابتلا به هیپوگلیسمی یا افت قند خون به خصوص در هنگام خواب را دارند.

علائم هیپوگلیسمی عبارت‌اند از: احساس ضعف یا گرسنگی، پرش عضلانی، رنگ‌پریدگی، عرق سرد، تپش قلب، سرگیجه، گیجی، خواب‌آلودگی. در صورتی که به این علائم توجه نشود و عوارض ادامه پیدا کند، نهایتاً باعث بیهوشی، تشنج و مرگ می‌شود.

در برخی موارد گزارش شده بیماران هنگام افتِ قند خون به زیر شصت میلی‌گرم بر دسی‌لیتر دچار هیچ علامتی نمی‌شوند، این مشکل به دلیل تکرر موقعیت‌ها در پائین بودن قند خون است که با بالا نگه داشتن میزان قند خون در طی مدتی علائم مجدداً باز می‌گرددند.

در برخی موارد شخصی که دچار هیپوگلیسِمی شده به دلیل از بین رفتن بیش از حد گلوکز از جریان خون دچار اختلال عصبی و تغییر در رفتار می‌شود به‌طوری که شخص کنترل هیچ‌یک ار رفتارهای خود را ندارد، نحوه رفتار هر شخص در هنگام کم‌قندخونی با توجه به شرایط، مکان و رفتار اطرافیان متفاوت است، توصیه می‌شود اطرافیان در مواجه با چنین موقعیتی آرامش خود را حفظ کنند.

پیشگیری :

همیشه وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌های خود را به موقع و به میزان لازم صرف کنند.

داروهای مصرفی به‌خصوص انسولین را سر وقت فقط به میزان تجویز شده مصرف کنند.

در هنگام ورزش و فعالیت بدنی از مواد غذایی اضافی استفاده کنند و از تزریق انسولین در ماهیچه‌های فعال حین ورزش خودداری کنند.

تمام علایم هشدار دهنده افت قند خون را به خوبی بشناسند.

همیشه مواد قندی به همراه داشته باشند و به محض بروز علایم هیپوگلیسمی، به سرعت درمان را شروع کنند.

از مصرف الکل (به‌خصوص با معده خالی) بپرهیزند.

مراحل درمان هیپوگلایسمی یا افت قندخون:

 هیپوگلایسمی یا افت قند خون، عارضه ی بیماری دیابت است که نیاز به درمان فوری دارد. هنگامیکه فرد دیابتی علایم افت قند خون را تجربه می کند هر گونه تأخیری در درمان علایم آن می تواند هیپوگلایسمی را تبدیل به یک بیماری تهدید کننده ی زندگی کند بطوریکه نتیجه ی آن ضعف ، کما و آسیب های دائمی به سیستم عصبی و مرگ خواهد بود.

درصورت مواجه شدن با علایم افت قند خون اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهید:

1-تشخیص علایم:

علایم هیپوگلایسمی از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است اما هر فردی که انسولین یا داروهای تنظیم کننده ی دیابت مصرف می کند باید با علایم آن آشنا شود.

علایم  افت قند خود عبارتند از:

·        ضعف و خستگی

·         عرق سرد یا پوست مرطوب و سرد

·        گیجی یا منگی یا عدم توانایی در فکر کردن

·        سرگیجه یا احساس سبکی سر

·        تاری دید

·         گرسنگی ، عصبانیت یا کج خلقی و زود رنجی

·         سردرد

·        افزایش ضربان قلب

·        بی حسی یا مورمور شدن پوست

·         مشکل درصحبت کردن

·        لرزش

2– مقدار قند خون خود را اندازه گیری کنید

در اکثر موارد، شروع علایم بصورت خفیف است بنابراین برای اطمینان از افت قند خون و تشخیص آن در سایر بیماریها باید مقدار قند خونتان را اندازه گیری کنید. از دستگاه  گلوکومتر خانگی برای این کار استفاده نمایید.

چنانچه مقدار قند خونتان 70 میلی گرم  دردسی لیتر یا کمتر بود این یعنی شما باید بدون معطلی به درمان هیپوگلایسمی اقدام کنید.

3– مقداری کربوهیدرات مصرف کنید

فردی که دچارهیپوگلایسمی شده است باید بسیار سریع درمان شود و باید مقدار قند خون او به میزان طبیعی برسد. برای این کار کربوهیدراتهای سریع الاثر بخصوص شکر ساده  می تواند مناسب باشد.

اگر شما از داروی انسولین یا داروهای خوراکی کنترل دیابت  استفاده می کنید همیشه به خاطر داشته باشید که 15 تا 20 گرم غذاهای حاوی شکر یا گلوکز همراه خود داشته باشید.

مواد غذایی که بسرعت قند خون شما را به حالت طبیعی بر می گردانند، عبارتند از :

     4 قاشق چایخوری شکر

      2 قاشق غذاخوری کشمش

      3 تا 4  عدد قرص گلوکز

        یک سروینگ ژل گلوکز

         نصف فنجان آبمیوه یا نوشابه ی معمولی

        یک فنجان شیر

        یک قاشق غذاخوری عسل یا شربت ذرت

       5تا 6 قطعه آبنبات

        4 تا 5 عدد کراکرنمکی

4–  منتظر بمانید تا تغییر قند خون را بعد ازدرمان اولیه مشاهده کنید

بعد از انجام مرحله ی سوم منتظر بمانید .یعنی دست از خوردن بکشید زیرا ممکن است ادامه ی خوردن مواد شیرین مقدار قند خونتان را به یکباره و به میزان بسیار زیاد افزایش دهد.

 15 دقیقه صبر کنید  و مقدار قند خونتان را مجدداً با دستگاه گلوکومتر اندازه گیری کنید. اگر همچنان مقدار آن پایین بود مجدداً 15 تا 20 گرم شکر یا کربوهیدرات مصرف کنید. این مراحل  راتا زمانیکه قند خونتان به 70 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر برسد، ادامه دهید. هنگامیکه  مقدارقندخونتان به این سطح رسید یک اسنک یا میان وعده شامل یک غذای حاوی کربوهیدرات  مصرف کنید.

5–     اگر بدن شما به این درمان پاسخ نداد به اورژانس تماس بگیرید

 اگربدن شما به مصرف  کربوهیدرات جواب نداد یا وارد مرحله ی ضعف، غش و بیهوشی شدید احتمالاً به هیپوگلایسمی  شدید مبتلا شده و نیاز به درمان پزشکی فوری دارید. حتماً دراین شرایط یکی از اطرافیان  و همکارانتان باید به شما گلوکاگون تزریق نمایند(هورمونی که سریعاً مقدار قند خون شما را افزایش می دهد).

شما باید از قبل به یکی از این افراد نحوه ی تزریق را آموزش دهید. اگر اطرافیان شما با نحوه ی تزریق گلوکاگون آشنایی نداشتند باید بلافاصله  با اورژانس 115 تماس بگیرید تا پزشک اورژانس فوراً برای درمان در این مرحله به فرد گلوکاگون تزریق نماید. درطی 15دقیقه بعد از تزریق فرد باید قادربه خوردن  یک میان وعده باشد.

6–    اقدامات دراز مدت

 اگر شما مرتبا به هیپوگلایسمی  مبتلا می شوید حتی اگر یکبار هیپوگلایسمی شدید تکرار شود حتماً باید با پزشک خود برای تنظیم درمان دارویی دیابت و هماهنگی بهتردرمان با شیوه ی زندگی خودمشورت  کنید. همچنین از مسئولین بهداشتی خود بخواهید نحوه ی تزریق گلوکاگون را به شما و یکی از افراد خانواده  یا نزدیکانتان آموزش دهند.

حتماً درمورد اقداماتی که باید  در هنگام افت قند خون انجام دهید، از پزشک خود سوال کنید و همیشه برای درمان هیپوگلایسمی مواد قندی یا کربوهیدرات ساده درکیف خود قرار دهید تا در صورت  مواجه شدن با این شرایط آمادگی مقابله با آن را داشته باشید.

پیشگیری از افت قند خون شبانه:

قند خون خود را قبل از خواب بررسی کنید: برای مبتلایان به دیابت نوع ۱ و دو بسیار مهم است که قبل از رفتن به رختخواب قند خون خود را کنترل کنند. اگر سطح قند خون در هنگام خواب کم است، خوردن یک میان وعده سالم قبل از خوابیدن را در نظر بگیرید.

اندازه میان وعده باید بر اساس شیب افت قند خون باشد به عنوان مثال اگر قند خون شما یک افت کوچک دارد، نیاز نیست یک وعده بزرگ را انتخاب کنید.

نشانه های افت قند خون شبانه را بشناسید: علائم هیپوگلیسمی زمانی بیشتر می شود که سطح قند خون به زیر ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر برسد. این علائم شامل لرزش، عرق کردن، سردرگمی، رفتار نامنظم، سردرد، احساس سبکی در سر و … است.

با پزشک خود درباره راه هایی برای تشخیص هیپوگلیسمی شبانه صحبت کنید بخصوص اگر تصور می کنید تشخیص علائم آن برای شما دشوار است.

از وعده غذایی شام صرف نظر نکنید: صرف نظر کردن از شام یکی از علل اصلی افت قند خون شبانه است. مصرف یک شام سالم و متعادل را در شب فراموش نکنید.

اجتناب از ورزش شدید در اواخر شب: ورزش منظم به بیماران دیابتی توصیه می شود اما ورزش شدید پیش از خواب می تواند منجر به افت شدید قند خون گردد. قبل از خواب از اعمال شدید ورزشی پیشگیری کنید.

اگر سطح قند خون شما کنتر از ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر و آن هم بعد از ورزش بود، حجم میان وعده خود را قبل از خواب برای جلوگیری از شیب ناخواسته قند خون دو برابر کنید.

الکل ننوشید: مصرف الکل می تواند منجر به خطر ابتلا به هیپوگلیسمی شبانه شود.

برای افت قند خون آماده باشید: اگر در هنگام خواب علائم افت قند خون را حس کردید، همیشه چیزی در بالین خود مانند نوشیدنی شیرین یا آب در دسترس داشته باشید تا بلافاصله و بدون بیرون آمدن از رختواب برای درمان بتوانید واکنش درست نشان دهید.

اگر افت قند خون شبانه یک مشکل شایع در شما است، با پزشک خود درباره تغییر در برنامه درمانی دیابت و کنترل بهتر قند خون در شب مشورت کنید.

دکترفود،دکترتغذیه شما