ویتامین های مورد نیاز در بارداری

در این مقاله در خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری صحبت می کنیم.

حفظ تندرستی در دوران بارداری هم برای مادر و هم برای جنین در گرو مصرف مناسب ویتامین ها و مواد معدنی است، نیاز به ویتامین ها و املاح در بارداری از دو طریق میتواند تامین شود. اولین راه که ایمن ترین راه برای تامین ویتامین ها و املاح است از طریق تغذیه و رژیم غذایی مناسب است که با خوردن مواد غذایی حاوی این ریز مغذی ها نیاز بدن را تامین کنید. اما در برخی موارد نمیتوان به تنهایی با تغذیه نیاز بدن به ویتامین ها و مواد معدنی در بارداری را تامین کرد و نیاز به مصرف مکمل های غذایی میباشد. برای دریافت بهترین رژیم های بارداری باید از کلینیک های تغذیه تخصصی کمک بگیرید. در ادامه لیستی از ویتامین ها و مواد معدنی مهمی که باید در دوران بارداری برای بدن تامین شوند را برای شما بیان میکنیم:

فولیک اسید

در زمینه مواد مغذی مورد نیاز در بارداری، فولیک اسید یکی از مهمترین ویتامین هایی است که باید در طی دوران بارداری به مقدار کافی تامین شود و در صورت عدم دریافت فولیک اسید کافی در بارداری میتواند منجر به عوارض جبران ناپذیری گردد. فولیک اسید در تولید گلبول های خونی و سنتز ماده ژنتیکی سلول (DNA) نقش داشته و کمبود اسید فولیک میتواند منجر به تولید گلبول های قرمز غیر طبیعی (کمخونی مگالوبلاستیک) و کاهش تولید DNA شود.

کمبود فولیک اسید در بارداری

میتواند باعث نقص تشکیل لوله عصبی در جنین شده و در نتیجه سیستم عصبی نوزاد به درستی شکل نگرفته و باعث مرگ جنین خواهد شد.
رژیم غذایی نامناسب با مصرف کم میوه ها و سبزیجات، مصرف برخی داروهای خاص و برخی از بیماری ها مثل سلیاک یا مشکلات کبدی میتواند منجر به کمبود فولیک اسید در بانوان شود.
از آنجا که لوله عصبی جنین در هفته ۷ ام بارداری بسته میشود، مصرف فولیک اسید باید قبل از دوران بارداری آغاز شود.
نیاز روزانه به فولیک اسید در مادر باردار ۶۰۰ میکروگرم در روز است که مادران باردار باید مصرف مکمل فولیک اسید به مقدار ۴۰۰-۸۰۰ میکروگرم در روز را قبل از بارداری شروع کنند و تا پایان شیردهی ادامه داشته باشد. در خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری، توجه داشته باشید که در مادران باردار با شرایط خاص میزان نیاز به اسید فولیک افزایش پیدا میکند و حتی میتواند به ۴-۵ میلی گرم در روز برسد. مصرف بیش از اندازه فولیک اسید همانند همه مواد مغذی دیگر میتواند باعث افزایش خطر برخی بیماری ها مثل سرطان شود توصیه نمیگردد.
منابع غذایی فولیک اسید شامل سبزی ها، لوبیا، آب پرتقال، سویا، بادام، بادام زمینی، عدس، اسفناج، تخم مرغ، دل، جگر، قلوه و گندم میباشد.

دریافت بهترین رژیم برای بارداری و شیردهی

ویتامین C

میزان توصیه شده مصرف ویتامین C در دوران بارداری در حدود ۸۵ میلی گرم در روز است که به راحتی با مصرف میوه ها و سبزیجات تامین میگردد و مصرف مکمل ویتامین C در بارداری توصیه نمیشود. کاهش سطح ویتامین C در مادران باردار با افزایش خطر پارگی زودرسی غشاهای جنینی و پره اکلامپسی همراه است.
منابع غذایی ویتامین C شامل انواع مرکبات، کیوی، گوجه فرنگی، فلفل دلمه، گل کلم، طالبی، توت فرنگی، جعفری و اسفناج است.

ویتامین A

در زمینه ویتامین های مورد نیاز در بارداری، ویتامین A دارای دو منشاء گیاهی و جانوری است، مصرف ویتامین A با منشاء گیاهی در دوران بارداری هیچ خطری ایجاد نمیکند و مادر باردار میتواند به میزان دلخواه از محصولات گیاهی حاوی ویتامین A در رژیم غذایی خود استفاده کند. اما مصرف زیاد ویتامین A با منشاء جانوری میتواند به جنین صدمه بزند.
منابع گیاهی ویتامین A شامل هویج، کدو حلوایی، جعفری، اسفناج، خرمالو، نارنگی، گوجه فرنگی، زدآلو، طالبی، هلو و آلو میباشد.
منابع جانوری ویتامین A شامل جگر، تخم مرغ، کره و لبنیات است.
ویتامین A برای تنظیم بیان ژن ها و تمایز سلول های جنین ضروری و به ویژه برای تشکیل مناسب اندام های مختلف جنین مورد نیاز است. نیاز مادران باردار به ویتامین A همانند سایر افراد است و در حدود ۷۵۰-۷۷۰ میکروگرم در روز است، مصرف بیش از ۳۰۰۰ میکروگرم در روز میتواند عوارض جبران ناپذیری مثل نقص قلب، نقایص مغزی، سقط خود به خودی و… را بر روی جنین بخصوص در سه ماهه اول بارداری بگذارد و به همین دلیل باید در مصرف منابع جانوری ویتامین آ بخصوص جگر که هر ۱۰۰ گرم آن میتواند حدود ۲۲۰۰ میکروگرم ویتامین A داشته باشد احتیاط کنند. مکمل ویتامین A هم صرفا باید با تجویز پزشک مصرف شود.

مطلب پیشنهادی: بهترین دکتر تغذیه سعادت آباد

ویتامین D در بارداری

ئر خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری، نیاز به ویتامین D در دوران بارداری افزایش پیدا نمیکند و همانند سایر افراد بین ۴۰۰-۶۰۰ واحد بین المللی در روز است. کمبود ویتامین D در مادر باردار میتواند عوارض کوتاه مدت چون پره اکلامپسی یا عوارض بلند مدت مثل پوکی استخوان و مشکلات دندان و کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن شود. با توجه به کافی نبودن دریافت ویتامین D از طریق رژیم غذایی بارداری، توصیه میکنیم روزانه ۶۰۰-۱۰۰۰ واحد بین المللی مکمل ویتامین D استفاده کنید. در صورت کمبود ویتامین D این میزان میتواند با تجویز پزشک یا متخصص تغذیه افزایش پیدا کند.
حداکثر میزانی دریافت ویتامین D بین ۴۰۰۰-۵۰۰۰ واحد بین المللی است و نباید بیشتر از این مقدار از ویتامین D در روز در مادران باردار مصرف شود.

آهن

در زمینه مواد مغذی در دوران بارداری، از آنجا که اکثر بانوان با ذخایر ناکافی آهن وارد دوران بارداری میشوند و میزان آهن موجود نیاز های مادر باردار را پوشش نمیدهد، مصرف مکمل آهن در دوران بارداری برای اکثر افراد ضروری است.
کمبود آهن در بارداری با افزایش احساس خستگی، کم خونی، وزن پایین نوزاد هنگام تولد، اختلالات اوتیسم و افزایش مرگ و میر مادران باردار همراه است. به همین دلیل تامین آهن مورد نیاز بدن در دوران بارداری بسیار ضروری است. میزان آهن مورد نیاز در بارداری حدود ۳۰ میلی گرم در روز است که این عدد در مادران بارداری که کمخونی دارند به ۶۰ تا ۱۲۰ میلی گرم در روز افزایش پیدا میکند.
منابع گیاهی آهن مثل عدس، اسفناج و نخود با اینکه مقدار زیادی است اما جذب خوبی ندارد، اما در راستای مواد مغذی در دوران بارداری، منابع جانوری آهن مثل گوشت قرمز، مرغ و جگر جذب بسیار بالایی دارند. توصیه میشود برای جذب بیشتر آهن از منابع ویتامین C که در بالاتر اشاره شد به همراه منابع آهن یا مکمل آن استفاده کنید.
برخی مواد غذایی مثل قهوه، چای، شیر، ماست و سبوس ها میتوانند جذب آهن را کاهش دهند و به همین دلیل نباید همراه منابع آهن استفاده گردند.
به طور کلی توصیه میشود که از یک مکمل آهن برای تامین آهن مورد نیاز مادران باردار در دوران بارداری استفاده شود.

دریافت بهترین رژیم های تغذیه

ویتامین ب ۱۲

در خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری، ویتامین ب ۱۲ یا کوبالامین یکی از ویتامین های مهم است که در خونسازی، تشکیل ماده ژنتیکی سلول، متابولیسم اسید فولیک و تولید پروتئین ها مورد نیاز است.
ویتامین ب ۱۲ انحصارا در منابع جانوری یافت میشود و به همین سبب مادران بارداری که گیاهخوار مطلق هستند معمولا با کمبود این ویتامین مواجه میشوند، مکمل یاری با ویتامین ب ۱۲ در مادران باردار گیاهخوار ضروری است.
سایر مادران میتوانند با مصرف کافی لبنیات و گوشت ها در رژیم غذایی بارداری نیاز بدن خود را به ویتامین ب ۱۲ تامین کنند.
کمبود ویتامین ب ۱۲ در دوران بارداری میتواند با افسردگی در مادر باردار و یا تاثیر بر تکامل مغز جنین و اختلالات شناختی و حرکتی همراه باشد.

کلسیم در بارداری

درباره ویتامین های مورد نیاز در بارداری، کلسیم یکی از مواد معدنی مهم در بدن است که توصیه میشود مادران باردار از طریق تغذیه مناسب در بارداری نیاز خود به کلسیم را تامین کنند. میزان مورد نیاز کلسیم در مادران زیر ۱۸ سال روزانه ۱۳۰۰ میلی گرم و در مادران بالای ۱۸ سال روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم میباشد.
همانطور که میدانید بهترین منبع غذایی کلسیم لبنیات هستند. شما میتوانید به مصرف روزانه ۳ الی ۴ واحد لبنیات، نیاز خود به کلسیم را به طور کامل تامین کنید.
کلسیم در تشکیل استخوان ها و دندان جنین و شکل گیری آنها نقش بسیار مهمی داشته و تامین کافی کلسیم از بروز پوکی استخوان در مادر باردار و جنین جلوگیری میکند.
مصرف مکمل کلسیم تنها در مادرانی توصیه میشود که نمیتوانند به میزان کافی لبنیات مصرف کنند و در نتیجه دریافت روزانه آنها کمتر از ۶۰۰ میلی گرم در روز میباشد. در مادران باردرای که دریافت کافی کلسیم ندارند، از هفته ۲۰ بارداری به بعد روزانه باید در حدود ۱.۵ الی ۲ گرم کلسیم به صورت مکمل مصرف شود تا از بروز پره اکلامپسی جلوگیری شود.
مصرف بیش از ۲.۵ گرم کلسیم در روز توصیه نمیگردد.

بیشتر بخوانید: بهترین دکتر تغذیه سعادت آباد

ید

در خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری، دریافت کافی ید در دوران بارداری با افزایش هوش کودک همراه است. کمبود ید در رژیم غذایی مادر باردار میتواند باعث کم کاری تیروئید در جنین و یا کاهش بهره هوشی جنین شود.
نیاز روزانه بدن مادر باردرا به ید در حدود ۲۲۰ میکرو گرم است که با مصرف نمک ید دار و غذاهای دریایی تامین میشود. در صورتی که مادر باردار به هر دلیلی از منابع غذایی ید در رژیم بارداری خود استفاده نکند تجویز مکمل ید مورد نیاز است. مصرف مکمل ید قبل از پایان سه ماهه دوم بارداری میتواند از اثرات کمبد ید روی مغز جنین جلوگیری کند.

زینک یا روی

درباره مواد مغذی در دوران بارداری، کمبود زینک در رژیم غذایی مادر باردار به سرعت خود را نمایان کرده و باعث اثر گذاری بر روی جنین میشود. کمبود های شدید روی باعث تاثیر بر روی رشد جنین شده و حتی میتواند اثرات شدید تری مثل ناهنجاری های مادرزادری و کاهش رشد مغز داشته باشد.
مادران بارداری با سن کمتر از ۱۹ سال بیشتر در معرض کمبود روی قرار دارند. دریافت روزانه ۹ میلی گرم روی از طریق تغذیه در بارداری و در مجموع ۲۲ میلی گرم از طریق مکمل و غذا میتواند نیاز مادر باردار را به روی تامین کند.
روی در غذاهایی چون گوشت قرمز، غذاهای دریایی، غلات تصفیه نشده، مغزیجات و حبوبات وجود دارد که با استفاده مناسب از این مواد در رژیم غذایی خود نیاز بدن خود به روی را تامین خواهید کرد و معمولا نیاز به مصرف مکمل زینک نیست.

امگا ۳ در بارداری

در زمینه ویتامین های مورد نیاز در بارداری، اسید های چرب امگا ۳ نوعی از چربی های مفید برای بدن بوده و خواص زیادی برای سلامتی دارد. مطالعات مختلف نشان میدهند دریافت کافی امگا ۳ در بارداری میتواند به رشد بهتر مغزی جنین و افزایش بهره هوشی او کمک کند.
ماهی های چرب از منابع بسیار عالی امگا ۳ میباشند که میتوانید در رژیم غذایی خود از آنها استفاده کنید، مغزیجات، آجیل، زیتون و آووکادو هم از منابع گیاهی امگا ۳ هستند که میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند.
برای تامین امگا ۳ مورد نیاز بدن در بارداری توصیه میشود ۲ تا ۳ بار در هفته از ماهی های بسیار کم جیوه مثل سالمون یا میگو استفاده کنید. مصرف تن ماهی نیز یک بار در هفته مجاز است.
در صورتی که به غذاهای دریایی علاقه مند نیستید توصیه میشود با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه به صورت روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی گرم از مکمل های امگا ۳ در دوران بارداری خود استفاده کنید.

سخن پایانی

در این مقاله در خصوص ویتامین های مورد نیاز در بارداری و مهمترین ویتامین ها و مواد معدنی که برای مادر باردار در دوران بارداری نیاز هستند و باید مصرف شوند برای شما بیان شد، توصیه ما بر این است که تا حد امکان این ریز مغذی ها را از طریق رژیم غذایی تامین کنید و از مصرف مکمل های غذایی خودداری کنید. اما در مواردی که نمیتوان از طریق رژیم غذایی همه نیاز مادر باردار را تامین کرد مجبور به استفاده از انواع مکمل ها میشویم و باید از مکمل غذایی مناسب تحت نظر پزشک یا مشاور تغذیه استفاده کنیم.

در انتها نکته مهمی که باید حتما به آن توجه داشته باشید این است که مادران باردار تحت رژیم های غذایی خاص مثل گیاهخواری، بدون گلوتن، کم کربوهیدرات و… حتما باید با مشاور و متخصص تغذیه مشورت نمایند تا کمبود های رژیم غذایی آنها از طریق مصرف مکمل جبران شود و باعث آسیب به مادر و جنین نگردد.

آدرس شعب دکتر فود:

شعبه یک تهران: سعادت آباد، سروغربی (بین میدان کتاب و پاکنژاد)

شعبه دو تهران: مترو شریعتی، کوچه بهشت یکم

شعبه سه تهران: تهرانپارس، روبروی فست فود پرپروک

شماره تماس:

۰۲۱۹۱۳۰۹۰۶۸