گلوکزآمین ترکیبی طبیعی است که در بدن انسان یافت میشود و خصوصاً فرم آمینو مونوساکارید آن (قند حاوی نیتروژن) بیشتر وجود دارد.
به نظر میرسد که این ماده در ساخت و ترمیم غضروف ها نقش داشته و احتمال اثرات ضد التهابی در بدن انسان دارد.
گلوکزآمین به عنوان مکمل غذایی یا رژیمی در سه شکل موجود است: گلوکزآمین هیدروکلراید(HCL) گلوکزآمین سولفات و N استیل گلوکزآمین (NAG).
در مطالعات علمی دیده شده که این سه فرم گلوکزآمین از لحاظ تاثیر تفاوتی با هم ندارند.
گلوکزآمین در اشکال مختلفی به فروش می رسد بعضی از این انواع عبارتند از کپسول ها، انواع مایع، قرص ها و انواع پودر ها.
گلوکزآمین به صورت مکمل خوراکی، برای درمان نوعی آرتریت به نام استئو آرتریت به کار می رود که بزرگ ترین و شایع ترین فرم آرتریت است. این بیماری که به نام اختلال انحطاط مفاصل نیز معروف است، با تخریب و از دست رفتن غضروف یک یا چندین مفصل بدن ایجاد میشود .
استفاده از گلوکز آمین در درمان استئوآرتریت کاملاً بی خطر است و همه متخصصان به آن عقیده دارند. با این حال همه جامعه پزشکی عقیده ندارند که این ترکیب می تواند در درمان استئوآرتریت موثر باشد. در آمریکا، سازمان غذا و دارو استفاده از گلوکز آمین را برای مصارف پزشکی در انسانها مورد تایید قرار نداده است. این ترکیب در دسته مکملهای رژیمی قرار می گیرد و بنابراین تصدیق FDA برای آن مورد نیاز نیست، مگر زمانی که از این به عنوان درمان در شرایط پزشکی استفاده شود. در عوض، در آمریکا از گلوکزآمین به عنوان درمان جایگزین برای از بین بردن درد مفاصل استفاده میشود.
اما در اروپا فرم گلوکزآمین سولفات به عنوان یک داروی پزشکی ای مورد تایید قرار گرفته است.
گلوکزآمین در کنار استئوآرتریت ، برای درمان و از بین بردن علائم پا درد، آرتریت روماتوئید، بیماری های التهابی روده( مثل کولیت زخمی و بیماری کرون) و اختلالات مفصلی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج مطالعات علمی تاثیر استفاده از گلوکزامین در درمان استئوآرتریت را مورد تایید قرار دادهاند ؛با این حال شباهت علمی برای سایر اختلالات هنوز به اندازه کافی نیست.
گلوکزآمین از بافتهای حیوانی و خصوصی صنعت پوسته خرچنگ دریایی و میگو گرفته میشود. در پوستی این جانوران دریایی، گلوکزآمین به فرم گلوکزآمین ۶_ فسفات موجود است گلوکزامین گلیکان ها را می سازند .از آنجایی که گلوکز آمین ۶ _فسفات به تنظیم تولید غضروفهای استخوانها کمک میکند و همچنین گلوکزآمین گلیکان ها ترکیب اصلی غضروف ها هستند، بنابراین ممکن است گلوکزآمین در بازسازی پرروها و درمان آرتریت موثر باشد .این که فرایندهای گلوکزامین در آرتریت انسان نقش دارد یا خیر، هنوز کاملا در بین متخصصان پزشکی مشخص نشده است و همه آنها به تاثیر گلوکزامین اعتقاد ندارد.
مقدار استفاده گلوکزامین در روز ۱۵۰۰ میلیگرم از و دو نوع از پرفروش ترین انواع آن گلوکزآمین سولفات و گلوکز آمین هیدروکلراید است. گلوکزآمین اغلب اوقات در ترکیب با سایر مکمل ها از قبیل
کندرواتین سولفات (نوعی گلوکزامین گلیکان سولفات که از یک زنجیر قندهای متناوب تشکیل شده است) و متیل سولفونیل متان( MSM، نوعی گوگرد آلی که در دسته شیمیایی سولفور هاست) به کار برده می شود.
وقتی گلوکزامین از طریق دهانی و به صورت قرص وارد بدن میشود، از طریق روده باری جذب میگردد( این مطلب طبق مطالعات علمی انجام شده روی حیوانات به به اثبات رسیده است) پس از آن به کبد رفته و قسمت اعظم آن متابولیزه میشود .
براساس این مطالعات دیده شده که قسمتی از آن به غضروف ها میرود، البته هنوز معلوم نیست که چه مقدار از آن به مفاصل میرود .این ترکیب عمدتاً از طریق ادرار دفع میشود.
موارد احتیاط
مطالعات بالینی نشان دادهاند که وقتی گلوکزامین طبق دستور استفاده شود خطری نخواهد داشت. با این حال طبق یافته های انستیتو ملی سلامت( NIH ) اثرات جانبی آن عبارتند از: خواب آلودگی، سردرد، اختلالات گوارشی، بی خوابی، واکنش های پوستی، حساسیت به نور و خشکی ناخن ها، از علائم نادر نیز میتوان به درد ناحیه شکم، از بین رفتن اشتها ،استفراغ ،تهوع، نفخ، سوزش سردل و اسهال اشاره کرد.
عوارض
استفاده از الکل، داروهای آرامش بخش ،مسکن ها، داروهای ضد تشنج، ضد اضطراب ها، شل کننده های عضلانی و آنتیهیستامینها باعث تشدید خواب آلودگی ایجاد شده توسط گلوکزامین می گردند، بنابراین اگر گلوکزآمین و هر کدام از این داروها همزمان با هم استفاده شود، فرد باید آگاه باشد که هوشیاری وی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. بنابراین قبل از استفاده از آن باید با پزشک مشورت شود .
افراد مبتلا به دیابت، اضافه وزن یا بیماریهای کبدی باید مرتباً قند خون خود را کنترل کنند، چون گلوکزآمین در واقع نوعی قند آمینی است. همچنین اگر فردی از داروهای رقیق کننده خون یا آسپرین استفاده می کند، نیز باید مرتباً زمان انعقاد خون خود را تحت بررسی قرار دارد.