روزه داری و دیابت
روزه داری برای تمام بیماران دیابتی ممنوعیت ندارد و برخی از آنها تحت شرایطی می توانند از فضایل این ماه مبارک بهره مند شوند.
در روزهای ابتدایی ماه رمضان، قندخون افراد سالم در محدوده طبیعی کمی کمتر میشود اما در ادامه به مقدار قبل خود باز می گردد. اما افراد مبتلا به دیابت با توجه به شدت بیماری، تغییرات مختلفی را در سطح کنترل قند خون، نوع و مقدار داروهای مصرفی را انجام می دهند.
دردیابت نوع ۱ فرد از سنین کودکی به بیماری مبتلا شده و باید در چند نوبت در طول شبانه روز انسولین تزریق نماید. به همین دلیل روزه داری برای این افراد قطعا ممنوع است چرا که در صورت تزریق نکردن انسولین، قند خون افزایش پیدا می کند و در نتیجه افزایش خطر هایپرگلایسمی بیشتر می شود. از طرفی، تزریق همزمان انسولین در زمان روزه داری نیز موجب کاهش قند خون و افزایش خطر کمای هیپوگلیسمی می شود.
بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ در صورت رعایت رژیم غذایی و استفاده از داروهایی مانند متفورمین ، گلوتازون، آکاربوز و..می توانند با رعایت شرایطی خاص روزه بگیرند. این افراد با تقسیم داروهای خود در وعده افطار و سحر و همچنین مصرف زیاد آب و کنترل به موقع قند خون، تحت نظر پزشک روزه می گیرند.
مزایا و معایب روزه داری در افراد مبتلا به دیابت
روزه داری به طور کلی ممکن است مزایایی داشته باشد. برای مثال، میتواند باعث کاهش التهاب، کاهش وزن و کاهش کلسترول شود. همچنین روزه داری ممکن است به بدن شما در کنترل گلوکز (قند خون) و کاهش مقاومت به انسولین کمک کند.
بزرگترین خطر روزه داری در افراد مبتلا به دیابت این است که سطح قند خون آنها می تواند به شدت خطرناک پایین برود. اگر غذا نخورید، قند خون شما پایین است و داروها ممکن است بازهم آن را پایینتر بیاورند، که می تواند منجر به هیپوگلیسمی شود که می تواند باعث احساس لرز ، بیهوشی ناگهانی یا حتی در رفتن به کما شود.
علاوه براین زمانی که شما روزه خود را باز میکنید، احتمال افزایش بیش از حد قند خون وجود دارد که به این حالت هایپرگلایسمی گفته می شود.
با مشاهده کدام علائم باید به روزه داری خاتمه داد ؟
اگر علائمی مانند لرزش دست و پا، عرق سرد زیاد، گرسنگی شدید، تپش قلب، ضعف و بی حالی شدید، سرگیجه، تاری دید و خواب آلودگی مشاهده کنید باید بلافاصله قند خون را کنترل کنید و اگر قند خون کمتر از۶۵ تا ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد باید به روزه خود ادامه ندهید. در غیر این صورت دچار افت شدید قند خون، کاهش سطح هشیاری، کما و عوارض خطرناک دیابت خواهید شد.
توصیه های تغذیه ای در وعدۀ سحری برای بیماران دیابتی:
در صورت نخوردن وعده ی سحری نباید آن روز را روزه گرفت.
برای جلوگیری از افزایش ناگهانی قند خون بهتر است از مصرف مواد غذایی خیلی شیرین مانند زولبیا و بامیه و قندهای ساده مانند قند و شکر و نبات که خیلی سریع هضم می شوند خودداری کرد زیرا نه تنها منجر به کاهش احساس گرسنگی و حفظ قندخون نمی شود، بلکه با افزایش ناگهانی قندخون منجر به تشدید عوارض دیابت نیز می گردد. همچنین از مصرف زیاد موادغذایی حاوی کافئین مانند نوشابه های کولا، قهوه، نسکافه و چای پر رنگ پرهیز کنید ؛ چرا که موجب افزایش حجم ادرار، کاهش آب بدن و دفع مواد معدنی مورد نیاز در طی روز خواهد شد.
بهترین سحری برای افراد دیابتی
افراد دیابتی بهتر است که در هنگام سحر از موادغذایی دیر هضم و کربوهیدرات های پیچیده مانند نان و غلات سبوس دار،میوه های تازه مانند سیب و پرتقال و میوه های خشک نظیر انجیر خشک و برگه ی هلو،انواع سبزیجات ، حبوبات و جوانه آن ها مانند عدس، لوبیا، نخود، لپه و ماش استفاده کنند و در صورت تمایل به مصرف برنج، به صورت مخلوط با حبوبات و سبزیجات مصرف کنند.
دکترفود ، دکترتغذیه شما
