پتاسیم چیست و چرا برای شما مهم است؟
پتاسیم یک ماده معدنی است که در بسیاری از غذاهایی که می خورید یافت می شود. پتاسیم در منظم نگه داشتن ضربان قلب و عملکرد عضلات نقش دارد. این وظیفه کلیه های سالم است که سطح پتاسیم را در بدن ثابت و منظم نگه دارد. اگر کلیه های شما سالم نیستند و بیماری های کلیوی دارید، اغلب نیاز به محدود کردن غذاهای خاصی دارید که می توانند پتاسیم خون شما را تا حد خطرناکی افزایش دهند.
اگر احساس ضعف, بی حسی اعضای بدن و پرت شدن حواس دارید نشان از بالا بودن سطح پتاسیم در بدن شماست. اگر پتاسیم در خون شما بیش از حد بالا رود، می تواند باعث ضربان نامنظم قلب یا حمله قلبی شود.
چه شرایطی ممکن است باعث افزایش پتاسیم در خون شود؟
- برخی داروها مثل داروهای کنترل فشار خون و قلبی ممکن است پتاسیم خون را بالا ببرند.
- بیماری کلیوی : به طور طبیعی کلیه ها خون را فیلتر می کنند و مقدار زیاد نمک و آب را از طریق ادرار دفع می کنند و به حفظ مقدار طبیعی این ماده در خون کمک می کند. زمانیکه کلیه ها به خوبی کار نمی کنند نمی توانند پتاسیم را دفع کرده و پتاسیم خون افزایش می یابد.
- بسیاری از افرادی که تحت دیالیز قرار می گیرند نیاز به رعایت رژیم کم پتاسیم دارند.
رژیم غذایی کم پتاسیم شامل مصرف غذاهای کم پتاسیم و پرهیز یا کاهش مصرف غذاهای پر پتاسیم است. برای آگاهی دقیق از این مادغذایی می توانید از مشورت با یک رژیم درمانگر تخصصی استفاده کنید.
چگونه می توانید از بالا رفتن بیش از اندازه پتاسیم خون جلوگیری کنید؟
– در صورتی که به بیماری های کلیوی به خصوص بیماری های مزمن و نارسایی کلیوی مبتلا هستید باید غذاهایی را که محتوی پتاسیم بالا دارند محدود کنید. رژیم شناس کلیوی شما کمک خواهد کرد که رژیم غذایی خود را بر اساس سطح عملکرد کلیوی و پتاسیم خونتان مدیریت کنید.
– شما می توانید همه مواد غذایی را مصرف کنید اما در حد اعتدال .
– اگر می خواهید از برخی مواد غذایی که پتاسیم بالا دارند مثلا سیب زمینی را مصرف کنید در ابتدا این مواد غذایی را به قطعات کوچک تری تقسیم کنید و سپس چند مرتبه آبکشی کنید. آبکشی فرایندی است که به کمک آن می توان مقداری پتاسیم را از سبزیجات بیرون کشید. بر اساس این دستور و با مشورت رژیم درمانگر برخی از مواد غذایی پرپتاسیم قابلیت گنجانده شدن در رژیم را دارند.
– مایعات درون قوطی های کنسرو و سبزیجات و آبی که گوشت و مرغ در آن پخته می شود را دور بریزید.
برای کاهش پتاسیم سبزیجات یکی از موثر ترین روش ها خیساندن سبزیجات در آب گرم بدون نمک به مدت 2 ساعت پیش از مصرف است.
همچنین گرفتن پوست سبزیجاتی مثل خیار پتاسیم آن را کاهش می دهد چرا که پوست خیار حاوی پتاسیم است.
در بین میوه ها نیز باید به انتخاب های خود دقت کنید چرا که برخی میوه ها حاوی پتاسیم بالایی هستند. نارنگی، انار و موز سرشار از پتاسیم هستند اما سیب می تواند یک انتخاب مناسب باشد.
به این نکته توجه کنید که پوست سیب حاوی پتاسیم است و گرفتن پوست سیب می تواند مقدار آن را کاهش دهد.
– به یاد داشته باشید که تقریبا همه غذاها مقداری پتاسیم دارند، پس اندازه ای که از مواد غذایی مصرف می کنید بسیار مهم است. مصرف مقدار زیادی از یک ماده غذایی کم پتاسیم می تواند آن را به یک ماده غذایی پر پتاسیم تبدیل کند.
– اگر در درمان با دیالیز هستید، حتماً باید میزان پتاسیم خونتان را دقیقا بر اساس رژیم تخصصی تنظیم کنید.
